مشروح اخبار

» ساز مخالف پاريس در ژنو

ماراتن نفس گير مذاكرات و چانه‌زني‌هاي محمدجواد ظريف وزيرخارجه كشورمان با وزير خارجه آمريكا در حضور كاترين اشتون و وزراي خارجه كشورهاي اروپايي در طول جمعه شب و صبح و عصر روز شنبه ساعت‌ها به طول انجاميد. گفت وگوهاي هسته اي ظريف و جان كري را مي‌توان ركوردي تازه در مذاكرات بدون تنفس ديپلمات‌هاي جهان لقب داد. مذاكرات جمعه شب وزرا 5 ساعت به طول انجاميد و صبح و عصر روز گذشته هم اين مذاكرات در چند مرحله و با حضور وزراي خارجه سه كشور اروپايي و روسيه و آمريکا ادامه داشت. با اين حال خبرهاي رسيده حكايت از آن دارد كه اين بار ساز اصلي مخالفت براي حصول توافق در ژنو نه از واشنكتن كه از پاريس كوك شده است.
وزراي خارجه ايران، سه كشور اروپايي و آمريكا در طول دو شب و يك روز گذشته بارها راهي اتاق جلسات دو، سه چهار و چند جانبه شدند و هربار در گفت وگو با خبرنگاران نشانه‌هايي از اشتراكات و اختلاف را بروز دادند. از عصر روز گذشته هم به تدريج سرگئي لاوروف وزير خارجه روسيه و پس از آن وزير خارجه چين به ديپلمات‌هاي ارشد حاضر درژنو اضافه شدند تا اميدها براي توافق بزرگ هسته اي پررنگ تر شود. با اين حال به طول انجاميدن گفت وگوها و برخي اشارات وزراي خارجه ايران،‌فرانسه و آمريكا در 48 ساعت گذشته اصلي ترين نشانه نفس گير بودن مذاكرات و راه دشوار دو طرف براي رسيدن به سند نهايي تفاهم نامه هسته اي بود.
جمعه شب که «محمد جواد ظريف» و «جان کري» وزيران خارجه ايران و آمريکا با حضور «کاترين اشتون» مسئول دستگاه سياست خارجي اتحاديه اروپا 5 ساعت مذاکره کردند، بسياري دستيابي به توافق هسته‌اي را در دسترس مي‌ديدند.اما از صبح شنبه «لوران فابيوس» وزير خارجه فرانسه رويکردي اتخاذ کرد که انتظارات را شديدا کاهش داد و جو نسبتا منفي‌اي بر روند گفت‌وگوها حاکم کرد.فابيوس با بيان اينکه موضوع نيروگاه آب سنگين اراک و ذخاير اورانيوم با غناي 20درصد ايران سد راه توافق شده، گفت بايد در مذاکرات منافع و نظرات اسرائيل و کشورهاي منطقه نيز در نظر گرفته شود.اين اظهارنظر و ابراز بدبيني وي نسبت به حصول توافق در نشست‌هاي روز شنبه موجب شد تا موجي از انتقادات در محافل رسانه‌اي و حتي ديپلماتيک عليه وي به راه بيفتد. برخي روابط نزديک پاريس تل‌آويو و همچنين سرمايه‌گذاري‌هاي کشورهاي عربي در فرانسه را از جمله موضوعاتي اعلام کرده‌اند که فابيوس را به اتخاذ موضعي نزديک به اسرائيلي‌ها واداشته است.
فابيوس ظهر ديروز در مصاحبه با راديو فرانسه گفت كه پاريس از پيش‌نويس موافقتنامه با ايران راضي نيست. وي پيش از اين هم گفته بود هيچ تضميني نيست که بتوان روز شنبه به توافقي دست يافت.در پي اين موضع‌گيري‌ها برخي منابع از بروز شکاف و اختلاف ميان گروه 1+5 خبر دادند. برخي ديپلمات‌هاي غربي با ابراز نارضايتي از اقدام فرانسه، گفتند که مدت‌ها بر روي پيش‌نويس توافق کار کرده‌اند، اما فرانسه در دقيقه 90 مي‌خواهد همه چيز را خراب کند. «لوموند» هم به نقل از منبعي نزديک به «کاترين اشتون» تائيد کرده است که رزو شنبه فرانسه با ديگر اعضاي 1+5 در مورد توافق با ايران دچار اختلاف شد. اين منبع تأکيد کرد که پاريس راه خود را از ديگر اعضاي گروه جدا کرده است.
اين اقدام در حالي صورت گرفته که برخي رسانه‌ها از آمادگي ايران و ساير كشورها براي امضاي توافق هسته‌اي خبر داده بودند و اعلام سفر وزراي خارجه چين و روسيه هم در همي راستا بود. اما عملا فابيوس فرانسوي همه چيز را به نفع اسرائيل و اعراب و ساير تندروهاي مخالف توافق سخت كرد.خبرنگار «آسوشيتدپرس» هم به اين موضوع اشاره کرده و نوشته است فابيوس با اظهارات و موضع‌گيري‌هاي خود قصد خوش‌خدمتي به «بنيامين نتانياهو» را دارد. اما همين مواضع باعث مي‌شود تا پاريس در جمع مذاکرات هسته‌اي منزوي شود.
ظريف تا حوالي ساعت 6 عصر ديروز به وقت تهران در سه دور مذاكره طولاني با حضور جان كري و اشتون شركت داشت. در لابلاي اين مذاكرات هم يك دور گفت وگوي طولاني و پر چالش سه جانبه با فابيوس فرانسوي و اشتون و يك دور گفت وگوي چهارجانبه ديگر نيز با وستروله آلماني، هيگ انگليسي و اشتون برگزار شد. بر اساس گزارشها آلمان و انگليس و حتي آمريكا از روند مذاكرات رضايت داشتند.
عصر ديروز و بعد از اعلام تنفس در مذاکرات سه جانبه با کري و اشتون وزير امور خارجه در جمع خبرنگاران با بيان اينکه در مذاکرات پيشرفت وجود داشته است گفت:هنوز معلوم نيست که امروز به نتيجه برسيم اما پيشرفت مذاکرات بد نبوده است.محمد جواد ظريف پس از پايان دور سوم نشست سه جانبه ايران، آمريکا و اتحاديه اروپا که براي استراحت متوقف شده است گفت: کار ادامه پيدا مي‌کند، مسائل مختلفي داريم و همانطور که قبلا گفتيم به مرحله تدوين رسيده ايم. وي افزود: در مرحله تدوين بايد در خصوص ريز موضوعات کار کنيم.وزيرامورخارجه کشورمان خاطرنشان کرد: روي بعضي موضوعات به توافق رسيديم و در برخي موضوعات تفاوت‌هايي وجود دارد. در داخل 1+5 نيز همانطور که همه جا مطرح شده بعضي تفاوت ديدگاهها وجود دارد لذا بايد در مورد همه اينها با يکديگر کار کنيم پيشرفت وجود دارد.وي در پاسخ به اين سئوال که آيا مذاکرات روز يكشنبه ادامه پيدا مي‌کند بيان کرد: بعيد مي‌دانم ديگر فردا ادامه يابد اگر نياز باشد بايد جلسه ديگري تشکيل شود فعلا هنوز کار مي‌کنيم.ظريف در پاسخ به اين سئوال که آيا روي متن کار مي‌کنيد گفت: بله، روي متن کار مي‌کنيم ديدگاههاي مختلفي وجود دارد داخل 1+5 نيز ديدگاهها متفاوت است نياز است که نگراني‌هاي جمهوري اسلامي ايران رفع شود لذا بايد کار کنيم.
همزمان با سخنان ظريف روزنامه آمريکايي لس‌آنجلس تايمز به نقل از منابع ديپلماتيک گفت كه توافق بين ايران و 1+5 احتمالا به هفته بعد موکول خواهد شد. اين روزنامه در گزارشي مدعي شد که «ديپلمات‌هاي نااميد غربي»، انتظار دارند که مذاکرات به هفته آينده موکول شود و انتظار ندارند که در مذاکرات جاري چيزي امضا شود.
جمعه شب يک جلسه طولاني بين وزاري خارجه ايران و ايالات متحده و همچنين کاترين اشتون، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا برگزار شد که از محتويات آن تاکنون خبري منتشر نشده است. اين جلسه بسيار طولاني تا پاسي از نيمه شب ادامه داشت.
سيد عباس عراقچي عضو تيم مذاکره کننده هسته اي صبح ديروز مذاکرات ايران و 1+5 را «سخت و نفس گير» توصيف و اعلام کرد: مواضع تهران و 1+5 هنوز با يکديگر فاصله دارد.با اين مقدمات دپيلمات‌هاي ايران و كشورهاي 1+5 پس از 5 ساعت گفت و گوي وزراي خارجه حاضر در ژنو و پشت درهاي بسته روز دوم از نشست ژنو 2 را به پايان رساندند. از صبح ديروز دور سوم از ماراتن نفس گير از مقر اروپايي سازمان ملل به هتل اينترکنتيننتال ژنو منتقل شد و وزراي خارجه اروپا و آمريكا به اتفاق اشتون و ظريف دور تازه گفت و گوها را كليد زدند. در اين دور از مذاكرات ابتدا نشست سه جانبه ايران و آمريکا و مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا برگزار شد. عراقچي پيش از آغاز دور سوم مذاکرات ايران، آمريکا و اتحاديه اروپا در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالي درباره اختلاف نظرها ميان طرفين افزود: در حال حاضر نمي‌توانم درباره اين موارد صحبت کنم زيرا در حال مذاکره بر سر اين موارد هستيم. معاون وزير امور خارجه تصريح کرد: بر روي برخي موارد اتفاق نظر بيشتر و بر روي برخي ديگر کمتر است.وي در پاسخ به سوالي درباره امکان ادامه يافتن مذاکرات گفت: مذاکرات امشب پايان خواهد يافت و در صورتي که مباحثي باقي بماند، به دور بعدي گفت و گوها موکول مي‌شود و هنوز نمي‌توان گفت که مذاکرات بعدي در چه زماني برگزار خواهد شد. قرار شد امروز مذاکرات ادامه يابد اما بيشتر منوط به مشورت‌ها ميان کشورهاي 1+5 بود.عضو تيم مذاکره کننده کشورمان در پاسخ به سوالي در خصوص تاثير حضور «سرگئي لاوروف» وزير امور خارجه روسيه در مذاکرات براي رفع اختلافات، گفت: بعد از مذاکرات سه جانبه ميان وزيران خارجه آمريکا و ايران و نماينده 1+5 در مذاکرات، آقاي دکتر ظريف با آقاي لاوروف ديدار مي‌کند ولي در نهايت اين ايران و گروه 1+5 هستند که بايد تصميم نهايي را اتخاذ کنند.
ويليام هيگ» در برابر هتل اينترکنتيننتال، محل اقامت هيات‌هاي مذاکره کننده ايران و گروه 1+5 در جمع خبرنگاران گفت: در مذاکرات پيشرفت‌هايي بدست آمده است و ما بايد بدون نگراني از آينده براي رسيدن به توافقي که مدت هاست جهان منتظر آن است، تلاش کنيم. با اين حال وزير امور خارجه فرانسه در موضعي متفاوت به راديو فرانسه گفته است که پاريس از پيش نويس متن پيشنهادي با ايران «راضي» نيست.
يک منبع نزديک به هيات مذاکره کننده ايراني درباره ملاقات چهارجانبه دکتر ظريف با خانم اشتون، ويليام هيگ و گيدو وستروله وزراي امور خارجه اتحاديه اروپا، انگليس و آلمان گفت: رايزني در خصوص موضوعات جاري در گفت وگو‌ها مهمترين محور بحث‌ها بود و آلمان و انگليس حمايت خود را از روند کي گفت و گوها اعلام کردند.
مذاکرات فشرده، حساس و جدي ايران و گروه 1+5 از روز پنجشنبه 16 آبان در مقر اروپايي سازمان ملل متحد آغاز شد و دو طرف در سه روز گذشته مذاکره بر سر متني مشترک در چارچوب طرح پيشنهادي جديد جمهوري اسلامي ايران در دستور كار داشتند. متن اوليه در مذاکرات مهرماه به طرف مقابل ارائه شده بود. جان کري که سفر خود را به خاورميانه و آفريقا براي حضور در اين دور از مذاکرات ناتمام گذاشته است، گفت و گوهاي سه جانبه جمعه شب را «سخت» توصيف کرد.