مشروح اخبار

» برخی از واقعیت‌ها به صاحبان کالا گفته نمی شود/رشد صادرات در راستای سیاست‌های کلی ابلاغی اقتصاد مقاومتی است

ارونقی با اشاره به وضعیت تجاری کشور افزود: با اینکه وضعیت اقتصادی کشور با پیگیری‌ها و سیاست‌های اتخاذ شده از یک روند رو به بهبود برخوردار است، اما این که تعداد اظهارنامه‌های رویه‌های مختلف در گمرکی مانند گمرک شهید رجائی نسبت به زمان قبل از اعمال تحریم‌ها از روند نزولی برخوردار بوده‌است یک واقعیت انکارناپذیر است.

یکی از مهمترین مباحث کنونی در اقتصاد کشور، رشد صادرات و به تبع آن کاهش واردات در راستای سیاست‌های کلی ابلاغی اقتصاد مقاومتی است که تکیه آن روی حمایت از تولیدات داخل و ارتقای آن به منظور رقابت با دیگر کالاها است.

به گزارش پایگاه خبری راک نیوز؛ اما در حال حاضر یکی از مشکلات و نارسایی‌های کنونی در امر واردات و صادرات نظام حاکم بر این موضوع بوده که بسیاری از فعالان این عرصه را مشکل مواجه کرده و در مقاطعی شاهد دپوی کالاها در مرزهای کشور هستیم.

با این وجود به نظر می‌رسد، صاحبان کالا اعم از واردکنندگان و صادرکنندگان از برخی واقعیت‌ها در مورد گمرک و تشریفات گمرکی بی‌اطلاع هستند که به مشکلات افزوده است.

مهرداد جمال ارونقی، مدیرکلبزرگترین گمرک تجاری کشور اظهارداشت:زمانی‌که مشکلات صاحبان کالا اعم از بخش خصوصی و دولتی مطرح می‌شود، احساس می‌شود برخی از واقعیت‌ها به این افراد منتقل نمی‌شود، به کار بردن این جمله که «کالای من در گمرک مانده‌ است» عبارت صحیحی نیست و کسانی که از این جمله استفاده می‌نمایند، یا در جریان واقعیات گمرک نیستند و یا ترجیح می‌دهند مشکلات مبتلا به را متوجه گمرک نمایند.

ارونقی با اشاره به مشکلاتِ طرح شده توسط بخش خصوصی و دولتی، اذعان داشت: ادعا نمی‌کنم گمرک و تشریفات گمرکی توأم با مشکل نیست اما متوجه نمودن همة مشکلات به سمت گمرک نیز دور از واقعیت و انصاف است اینکه دیده می‌شود برخی فعالان اقتصادی و تجاری کشور هنوز مشکلاتِ گمرکی را سدّ بزرگِ پیشِ روی صادرکنندگان و واردکنندگان قلمداد می‌کنند.

وی افزود: همچنین به گمرک به عنوان یک ایستگاه بازدارنده نگاه می‌کنند یا هزار سنگ موجود در راه ورود یا صدور کالا را متوجه گمرک می‌دانند، باید توجه داشته باشند اطلاعاتی که از منابع مختلف کسب می‌کنند، اطلاعات صحیح و مقرون با واقعیات باشد.

به گفته این مقام مسئول، به نظر می‌رسد، برخی از ترخیص‌کاران در گمرک از تسهیلات ایجاد شده ناراضی باشند و واقعیت‌ها را به صاحبان کالا اعلام نمی‌کنند که علت آن نیز کاملاً مشخص است.

این مقام مسئول تاکید کرد:‌در یک دوره زمانی این صاحبان کالا به دنبال ترخیص‌ کار برای ترخیص کالا‌ها بوده و ترخیص‌کاران بدلیل حجم بالای کار قادر به پاسخگویی به صاحبان کالا نبودند و از پذیرش اظهارنامه‌های آنان خودداری می‌کردند.

وی ادامه داد: در مقطع دیگری که تعداد اظهارنامه‌ها کم شد، این ترخیص‌کاران بودند که به‌دنبال سند برای اظهار در گمرک بودند که این موضوع رقابت ناسالمی را در میان برخی از آنها ایجاد کرد به نحوی که در این رقابت، برخی از ترخیص‌کاران برای ربودنِ گوی سبقت از یکدیگر، با اعلام پذیرفتن حق‌الزحمه‌های بسیار ناچیز که حتی کفاف هزینه ایاب و ذهاب آنها را نیز نمی‌داد نسبت به اخذ اسناد گمرکی جهت اظهار کالاهای مختلف در گمرک اقدام کردند.

مدیرکل گمرک شهید رجایی تصریح کرد:‌ این قبیل ترخیص‌کاران چنانچه بخواهند علاوه بر پوشش هزینه‌های خود سودی نیز عاید خود یا شرکتشان نمایند اگر از تسهیلاتی که گمرک پیشِ پای آنها قرار داده است استفاده نمایند نخواهند توانست صورت هزینه‌ای در این خصوص به صاحبانِ واقعی کالا ارائه دهند.

وی یادآور شد: قابل پیش بینی است که از نظر این عده از ترخیص‌کاران، صاحب کالا نباید در جریانِ این تسهیلات قرار بگیرد چراکه اگر واقعیت‌ها عیناً به صاحبان کالا منتقل شود سودی که از محل ایجاد هزینه‌های اضافی عاید می‌شود دیگر وجود نخواهد داشت البته این موضوع عمومیت ندارد و یکی از دلایل ناآگاهی صاحبان کالا از تسهیلات ایجاد شده توسط گمرک را دربر می‌گیرد.

مدیرکل گمرک شهید رجائی از دیگر دلایل عدم استفاده از تسهیلات ایجاد شده توسط گمرک، برخی مشکلات مربوط به سازمان‌های همجوارِ گمرک دانست و افزود:‌ از دیگر مسائل تشریفات ترخیص کالا بوده که مانع استفاده از بعضی تسهیلات گمرک می‌شود اما سوال اینجاست که سایر افرادی که حائز شرایط هستند چرا از این تسهیلات استقبال نمی‌کنند؟ با تجزیه و تحلیل مسائل و مشکلات در این راستا، این شائبه به ذهن متبادر می‌شود که علیرغم اطلاع‌رسانیِ گسترده گمرک ایران، صاحبان کالا در جریان این تسهیلات و اقدامات نیستند و یا واقعیات به نحو دیگری به آنان منتقل می‌شود.

مدیرکل گمرک شهید رجائی با اشاره به اقدامات صورت پذیرفته در گمرکات کشور عنوان کرد:‌ در بندهای مختلف سیاست‌های کلی نظام اداریِ ابلاغ شده از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی به چابک‌سازی و منطقی ساختن تشکیلات نظام اداری در جهت تحقق اهداف چشم انداز، توجه به اثربخشی و کارآیی در فرآیندها و روش‌ها به منظور تسریع و تسهیل در ارائه خدمات، توسعه نظام اداری الکترونیک و فراهم آوردن الزامات آن به منظور ارائه خدمات عمومی، خدمات رسانیِ برتر، نوین و کیفی به منظور ارتقاء سطح رضایتمندی و اعتماد مردم، تأکید شده است؛ همچنین این سیاست‌ها را الگوی الهام بخش از نظام اقتصادی اسلام در بحران‌های رو به افزایش جهانی قلمداد می‌شود.

به گفته این مقام مسئول، زمینه و فرصت مناسب را برای نقش‌آفرینی مردم و فعالان اقتصادی در تحقق حماسه اقتصادی فراهم خواهد کرد و مباحث مربوط مبنی بر ارائه تسهیلات توأم با تسریع و رعایت مقررات در گمرکات کشور بوده است. اینکه اکثر اهداف سند راهبردی سال جاری گمرک جمهوری اسلامی ایران در راستای کاهش زمان، اسناد، هزینه انجام فرآیندهای گمرکی، بهبود شاخص بخش تجارت فرامرزی، افزایش رضایتمندی خدمت گیرندگان از گمرکات تنظیم شده است.

مسئول اجرا و بهینه سازی سامانه جامع امور گمرکی در گمرک شهید رجائی اعلام کرد: پیاده سازی سامانة جامع امور گمرکی با هدف الکترونیکی و ساده سازی فرآیندها از اهداف مهم گمرک بودهاست که با تحقق این امر ریشه بسیاری از گلوگاه های فسادِ احصاء شده در گمرک خشکانده می‌شود.

وی افزود:‌ این واقعیتی است که با مراجعه صاحب کالا یا نماینده قانونیِ وی جهت ترخیص کالا از گمرک بروکراسی زاید و دست و پاگیری آغاز می‌شد که شاید چندین روز بطول می‌انجامید. بررسی سنتی بدهی ماده 7 قانون امور گمرکی، کارشناسیِ اظهارنامه از نظر احراز هویت و صلاحیت صاحب کالا و یا اظهار کننده، ارزیابی فیزیکی کالا، رسیدگی به ارزش کالا و صدور پروانه سبز گمرکی پس از کارشناسی مجدد از اقداماتی بود که بدلیل انباشت اظهارنامه‌ها در ایستگاههای مختلف با صرف زمان انجام می‌شود و اما وضعیتی که اکنون در این خصوص ایجاد شده است حذف این موانع و ایستگاه‌ها و متمرکز ساختن آن در یک واحد است.

به گفته ارونقی،‌ بررسی بدهی ماده 7 قانون امور گمرکی در حال حاضر سیستمی شده و با اجرای سامانه اظهار از راه دور بطریق الکترونیکی صاحبان کالا یا نمایندگان آنها می‌توانند از منزل یا دفتر کار خود نسبت به اظهار کالا اقدام و سپس جهت ترخیص کالای خود به گمرک مراجعه نمایند.

تمامیِ بررسی‌های مربوط به اظهارنامه اعم از احراز هویت، تعیین و بررسیِ ارزش و کارشناسی در سرویس ارزیابی صرفاً در یک ایستگاهِ واحد تحت عنوان سرویس ارزیابی متمرکز و انجام می‌شود.

ارونقی ادامه داد: با اقدامات صورت پذیرفته به جرأت می‌توان گفت اگر رسید پرداختِ حقوق ورودی و سایر مجوزهای قانونی مورد نیاز اظهارنامه آماده باشد انجام تشریفات گمرکیِ مربوطه در کمتر از 2 ساعت انجام خواهد شد که دربارة اقلام و کالاهای اساسی، این مدت زمان انجام تشریفات گمرکی به 6 الی 30 دقیقه نیز تنزل یافته‌ است.

رئیس کمیته محلی انتخاب مسیر اظهارنامه گمرک شهید رجائی درباره سایر اقدامات صورت پذیرفته یا در حال انجام در این گمرک اظهار داشت: با اعمال پیشنهادات ارائه شده از سوی گمرکات اجرائی و بازنگری ضوابط سیستم انتخاب مسیر اظهارنامه (Selectivity) توسط دفتر فنآوری اطلاعات و ارتباطات گمرک ایران، می‌توان گفت در حال حاضر مدیریت ریسک (خطر) تحت این سیستم به تعریف واقعی خود دست یافته است چراکه توزیع اظهارنامه ها در سه مسیر مربوط به این سیستم از یک روند مطلوب و منطقی برخوردار است که قبلاً این روند وجود نداشته-است. امید است در آینده نزدیک از مدیریت خطر در درب های خروج این گمرک نیز بهره گیری شود.

مدیرکل گمرک شهید رجائی موافقت با حمل یکسره کالا را از دیگر اقدامات اساسی صورت پذیرفته برشمرد و اظهار نمود: با حمل یکسرة تمامی کالاها اعم از کالای واحدهای تولیدی و اقلام مورد استفاده در تولید وارد شده توسط واحدهای غیرتولیدی در این گمرک موافقت می‌شود که امید است با اطلاع‌رسانی گسترده، صاحبان کالا از این تسهیلاتِ ارائه شده نهایت استفاده را ببرند چراکه تخلیه کالا در اسکله حتی به میزان یکروز هزینه‌های متعددی را در این زمینه متوجه صاحبان کالا می نماید که در نهایت قیمت تمام شدة کالا به نحو محسوسی افزایش خواهد یافت.

مسئول پیگیری استقرار سازمان‌های همجوار گمرک شهید رجائی در راستای طرح پنجره واحد تجاری (Single Window) اعلام کرد: متأسفانه، علیرغم پیگیری‌های صورت گرفته، تاکنون پیشرفت اجرای این طرح در بزرگترین گمرک تجاری کشور زیر 40 درصد بوده‌است. می‌توان گفت بیش از 20 سازمان در امر ترخیص کالا از گمرک ذیمدخل است در حالیکه صرفاً 3 الی 4 سازمان در حال حاضر در مجتمع بندری شهید رجائی حضور فعال دارند. سازمان‌های ذیربط حاضر نیز دارای اختیارات کافی نیستند و انجام تشریفات مربوطه را به مراجع دیگری احاله می‌کند. در ضمن، مدت زمان صدور مجوزهای قانونی برای کالاهای مشمول با تأخیر صورت می‌گیرد.

وی ادامه داد: از دیگر مشکلات موجود مربوط به سازمان‌های ذی مدخل در انجام تشریفات گمرکی اختلاف زمانی صدور مجوز قانونی با سازمان‌های مشابه در سایر استان‌ها را می‌توان برشمرد، به طوری که مثلاً مجوز قانونی برای یک کالا در این استان ظرف ده روز و برای همان کالا در استان دیگری ظرف حداکثر 2 روز صادر می‌شود که این عدم وجود وحدت رویه، موضوع خوشایندی نیست. همچنین علیرغم اینکه تمامی واحدهای فنی و اداری گمرک شهید رجائی روزهای پنجشنبه فعال بوده و هیچ وقفه ای در انجام تشریفات گمرکی از سوی این اداره کل رخ نمی دهد، متاسفانه سایر سازمانهای ذیمدخل در این امر، در این روز یا حضور ندارند و یا حضور کمرنگ آنها باعث می گردد مراجعین به گمرک جهت انجام تشریفات گمرکی با مشکلات عدیده ای روبرو شوند.

به گفته این مقام مسئول،‌ باید توجه داشت نیل به اقتصاد پویا و چابک در این راستا نیازمند همراهی سایر سازمان‌های ذیمدخل است که لازم است نمایندگی این سازمان‌ها در اسرع وقت هم بطریق فیزیکی و هم بصورت الکترونیکی در کنار گمرک با تمام اختیارات لازم حضور فعال داشته باشند تا مانع از ایجاد خلل در انجام تشریفات گمرکی شوند و پروانه سبز گمرکی ظرف همان روز صادر شود.

منبع/فارس