» شهر وین پنجشنبه میزبان مذاکرات ایران و گروه ۱+۴؛ در ۶ روز گذشته چه رخ داد؟

دور قبلی مذاکرات در دولت جدید ایران (دولت سیزدهم) دوشنبه هشتم آذر ماه با برگزاری نشست افتتاحیه کمیسیون مشترک برجام آغاز شد و توافق شد که کارگروه رفع تحریم‌ها روز سه‌شنبه برگزار شود و بعد از آن هم کارگروه هسته‌ای در سطح کارشناسان تشکیل جلسه داد و در نهایت چهارشنبه شب هیأت ایرانی به ریاست علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه دو سند به طرف مقابل ارائه کرد شامل رفع تحریم‌ها و موضوعات هسته‌ای.

پنجشنبه شب بود که اعلام شد طرف‌های اروپایی به منظور مشورت خواستار بازگشت به پایتخت‌هایشان هستند و هیأت ایرانی هم با این‌که اعلام کرده بود تا هر زمانی نیاز باشد در وین می‌ماند، با این درخواست موافقت کرد و در نهایت عصر جمعه نشست اختتامیه کمیسیون مشترک برجام برگزار و اعلام شد وقفه‌ای در مذاکرات صورت گیرد و مجددا یک هفته بعد این مذاکرات از سر گرفته خواهد شد. 

معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در پایان این نشست در اظهاراتی با بیان این‌که گفت‌‌وگوها در وین در فضای دوستانه برگزار شد، گفت: اینکه طرف‌های اروپایی خیلی در مورد برخی از پیشنهادهای ما رضایت نداشتند، درست است، ولی هیچ کدام عنوان نکرد که پیشنهادهای ایران مبنای حقوقی و قانونی مورد قبول دو طرف را ندارد. (اینجا بخوانید)

 



 

روز دوشنبه ۱۵ آذر ماه سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرد که این مذاکرات در پایان این هفته برگزار خواهد شد و تاریخ دقیق آن در پی رایزنی تلفنی علی باقری با «انریکه مورا» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام نهایی خواهد شد که در پی انجام این گفت‌وگوی تلفنی که در روز دوشنبه انجام شد، مقرر شد فردا (پنجشنبه) ۱۸ آذر ماه باز هم این مذاکرات در وین از سر گرفته شود. برخی شنیده‌ها حکایت از آن دارند که این مذاکرات احتمالا یک‌روزه خواهد بود، هرچند که این مساله که مذاکرات چقدر طول خواهد کشید، هنوز قطعیت ندارد. 

در همین خصوص نیز «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین نیز امروز خبر داد که نشست‌های غیررسمی درباره رفع تحریم‌های آمریکا علیه ایران در وین اتریش آغاز شده است.

* سفر باقری به مسکو

در آستانه این دور از مذاکرات هم «علی باقری» نیز روز سه‌شنبه سفری به مسکو داشت و با «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر خارجه روسیه دیدار کرد و درباره این سفر بیان کرد: لازم دیدم در این مقطع با مقامات روسیه رایزنی کنیم تا بتوانیم روز پنجشنبه با فضای سازنده و رو به جلو گفت‌وگوها را ادامه دهیم.

 



 

این دیپلمات ارشد ایرانی درباره  ۲ سند ارائه شده به طرف‌های مقابل نیز اظهار داشت: ما اصلاحات و پیشنهادهایی که درباره ۲ متن پایانی وین ۶ ارائه کردیم، مبتنی بر مبانی مشترک دو طرف بود. این دو متن براساس یک انتظارات یا مطالبات بدون مبنا نبود، بلکه براساس اسنادی بود که مورد توافق ما و ۱+۴ (آلمان، فرانسه، روسیه، چین و انگلیس) است. به همین جهت تأکید داریم و طرف مقابل هم به این نکته اذعان دارد که هر طرف این اختیار را دارد که براساس منافع، سیاست‌ها و اهداف خودش، ولی بر مبنای مشترک مورد قبول دو طرف، بتواند پیشنهادها یا ابتکارات خودش را ارائه کند که این بتواند مسیر را برای ادامه گفت‌وگو و حصول نتیجه باز کند.

وی پیشنهادها و ابتکارات ایران را بسیار مفید و سازنده‌ خواند که می‌تواند روند گفت‌وگوها را به طور جدی به سمت جلو هدایت کند. (اینجا بخوانید)

* سه کشور اروپایی به دنبال کسب ارزیابی از تیم ایرانی تا پیگیری راه‌حل

پیش از این نیز در روز دوشنبه حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ۱۵ آذر ماه در نشست خبری مشترک با «فیصل المقداد» وزیر خارجه سوریه تصریح کرد: ما با حسن نیت و با جدیت، برنامه و با ابتکار در دور اول مذاکرات جدید در وین حضور یافتیم. هدفگذاری دولت جدید پیگیری لغو کامل تحریم‌هاست و هدفگذاری ما در میز مذاکرات وین لغو تحریم‌های برجامی و بازگشت کامل طرف‌های مقابل به تعهداتشان در برجام و اجرای آن تعهدات است.

وزیر خارجه بیان کرد: سه کشور اروپایی هیچ ابتکار عمل چشمگیر و قابل ارائه‌ای نداشتند و گویا آنها بیش از این‌که به دنبال راه حل باشند، به دنبال کسب ارزیابی از تیم ما بودند.علیرغم انفعال سه کشور اروپایی و علیرغم همکاری جدی نمایندگان چین و روسیه و دفاع آنها از منطق و برنامه مذاکراتی ایران در این دور از وین تا آخرین لحظه سه کشور اروپایی نتوانستند طرح و ایده عملیاتی را ارائه دهند.

 



 

وزیر خارجه ادامه داد: ما برای این‌که طرف‌های مقابل بدانند با برنامه در وین حضور داریم، دو متن مکتوب را ارائه دادیم یکی در کمیته رفع تحریم‌ها و دیگری در کمیته هسته‌ای. آنچه هیأت ایرانی به عنوان متن مکتوب ارائه داده کاملا در چارچوب برجام است و چیزی فراتر از آن‌چه در برجام مورد توافق قرار گرفته، در این متون مورد درخواست طرف ایرانی قرار نگرفته است.  این ادعا که برخی از طرف‌های غربی می‌گویند ایران مطالبات حداکثری داشته است، مطالبات ما کاملا منطبق بر برجام است و ذر‌ه‌ای در این دور از مذاکرات ما مطالبه فرابرجامی نداشته‌ایم.

* همزمان با میز مذاکره به دنبال «پلان دو» نخواهیم بود

امیرعبداللهیان بیان کرد: ما با جدیت و با حسن نیت در میز مذاکره حضور یافتیم و همزمان با میز مذاکره به دنبال «پلان دو» نخواهیم بود. منتظر می‌مانیم و تلاش می‌کنیم  با مذاکراتی قوی و متین بتوانیم در راستای لغو تحریم‌ها، پیشرفت‌هایی که مورد انتظار ملت است، حاصل شود. ما توافق موقت را یک توافق خوب برای کشورمان نمی‌دانیم. توافق باید جامع باشد و توافقی باید باشد که جمهوری اسلامی ایران و مردم به صورت ملموس از مزایای اقتصادی برجام و رفع تحریم‌ها استفاده کنند. با همین رویکرد تیم ما در روزهای آینده به وین برمی‌گردد، بخش عمده تیم ما هم در حال حاضر در وین حضور دارد و مباحث کارشناسی خودشان را ادامه می‌دهند. ما به دنبال یک توافق خوب هستیم، از مسیر مذاکراتی متین، قوی و منطقی. از طرف‌های مقابل انتظار داریم چنین رویکرد سازنده‌ای را داشته باشند تا بتوانیم به توافق مرضی الطرفین و در عین حال تامین کننده حقوق و منافع ملت بزرگ ایران دست یابیم. (اینجا بخوانید)

علاوه بر این، سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه دوشنبه ۱۵ آذر ماه با بیان این‌که آخر هفته جاری دور بعدی مذاکرات در وین آغاز می‌شود، گفت: نه تعجیل داریم و نه اجازه می‌دهیم کسی با وقت و انرژی ما در وین بازی کند. تیم با عزم توافق خوب عازم وین می‌شود و امیدواریم طرف مقابل با همین عزم بیاید.

* انتظار ایران از طرف‌های مقابل

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه همچنین روز سه‌شنبه ۱۶ آذر ماه در جمع اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان این‌که جمهوری اسلامی ایران در این مذاکرات جدی است و انتظار دارد پیشنهادات منطقی که ارائه کرده به دقت مورد بررسی قرار گیرد، تأکید کرد: تلاش قطعی هیأت مذاکره کننده آن است که هدف ملت ایران مبنی بر لغو تحریم‌ها در این فرآیند محقق شود.

 



 

در آستانه این مذاکرات «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا شامگاه سه‌شنبه در اظهاراتی گفت‌وگوی ویدئویی ولادیمیر پوتین و جو بایدن روسای جمهور روسیه و آمریکا را مورد اشاره قرار داد و گفت که دو طرف  درباره موضوع هسته‌ای ایران گفت‌وگوی سازنده‌ای داشتند و گفت: «هر میزان که ایران در میز مذاکرات عدم جدیت را نشان دهد، اتحاد بیشتری بین ۱+۵ حاصل خواهد شد، بنابراین توپ در زمین ایران بوده تا نشان دهد که آیا قصد دارد جدی باشد یا خیر».

این اظهارات سالیوان در حالی مطرح می‌شود که مقامات ایرانی بارها در اظهارنظرات خود بر جدیت تیم ایران در این دور از مذاکرات تأکید کرده‌اند و ارائه دو سند هم دلیلی بر این مدعاست.

البته در این میان شاهد اعمال تحریم‌های جدید توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا بودیم که «سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه در توئیتی با بیان اینکه آمریکا حتی در میانه گفت‌وگوهای وین، از اعمال تحریم علیه ایران دست بر نمی دارد، نوشت: تشدید تحریم‌ها، نه تنها اهرم نمی‌سازد، بلکه در تضاد با جدیت و حسن نیت ادعایی است. 

 



 

از دیگر سو «ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه شامگاه سه‌شنبه در اظهاراتی اعلام کرد که شواهد درباره مذاکره با ایران دلگرم کننده نبوده و تصور می‌کند ایرانی‌ها به دنبال تعلل در گفت‌وگوها هستند. البته پیش از این نیز وزارت خارجه فرانسه اعلام کرده بود که پیشنهادات ارائه شده ایران در خصوص پرونده هسته‌ای پایه معقولی برای هیچ توافقی نیست. (اینجا بخوانید)

پیش از این نیز یک سخنگوی وزارت خارجه آلمان (+) گفته بود که این کشور انتظار دارد ایران با پیشنهادهای واقع‌بینانه به میز مذاکرات در وین بازگردد. وی گفت: ما پیشنهادها را با دقت و به طور کامل بررسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم که ایران تقریباً تمام مصالحه‌هایی را که قبلاً در ماه‌ها مذاکره سخت به دست آمده بود، نقض کرده است. این پیشنهادها پایه‌ای برای پایان موفقیت‌آمیز گفت‌وگوها نیست.

گفتنی است، وزارت خارجه چین هم اخیرا با اشاره به اینکه آمریکا با خروج از برجام وضعیت فعلی این توافق را رقم زده تأکید کرد که واشنگتن باید همه تحریم‌های غیرقانونی علیه ایران را رفع کند.

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران هم در مصاحبه‌ با یک رسانه روس اعلام کرد که راهی برای بازگشت ایالات متحده آمریکا به برجام بدون رفع تحریم‌ها وجود ندارد. وزیر امور خارجه پیش از این نیز در پستی اینستاگرامی با بیان این‌که مطالبات فرابرجامی در متن مکتوب ایران نیست، اعلام کرد: انتظار این است طرف‌های مقابل با پیشنهادها و پاسخ های مشخص شامل لغو تحریم‌ها به وین آمده و دست از بازی مقصرنمایی بردارند.

انتهای پیام/