مشروح اخبار

» پیاده‌روهایی در شان شهروندان گچساران

پیاده‌روها در جوامع پیشرفته، جزء اصلی شبکه معابر شهری و محلی برای استراحت، تفرج و پیاده‌روی شهروندان به شمار می‌روند.

پیاده‌روهایی در شان شهروندان گچساران

کشورهای پیشرو، بیش از۳ دهه است که با در دستور کار قرار دادن «پیاده مداری» به مناسب‌سازی‌ و ایجاد شبکه‌های پیاده شهری، توجه به عابران پیاده و حذف موانع و محدودیت‌ها اهتمام گمارده‌اند تا شهروندان بتوانند در فضای شهری به تعامل بیشتر با یکدیگر بپردازند زیرا جامعه شناسان شهری معتقدند که پیاده‌رو به‌عنوان مکانی برای ایجاد تعاملات و ارتباطات اجتماعی و شهروندی می‌تواند به‌عنوان محلی برای انسجام بیشتر شهروندان مطرح باشد.

آنان بر این عقیده‌اند که بی‌توجهی به تعاملات اجتماعی و نیازهای روحی و روانی شهروندان و زیبایی‌شناسی باعث ایجاد فاصله اجتماعی و تبدیل شدن افراد جامعه به آدم‌های مکانیکی می‌شود که افزایش افسردگی و خودکشی را در پی دارد.

پیاده‌رو در شهرهای ما معنایی غریب دارد. در ذهن شهروندان پیاده‌رو مسیری است شلوغ و به هم ریخته؛ از سد معبر مغازه‌داران، تنه آدم‌ها و عبور موتورسیکلت‌ها گرفته تا هزار پستی و بلندی پیدا و پنهان.

همه این بی‌توجهی‌ها به معابر عمومی در حالی صورت می‌گیرد که در شهر ما تعداد قابل توجهی معلول ، افراد سالخورده و کودک وجود دارد که در هنگام رفت‌وآمد و دسترسی به خیابان‌ها دچار مشکل فراوان می‌شوند.

معابرپیاده یا پیاده‌روها، معابری با بالاترین حد نقش اجتماعی هستند که در آن تسلط کامل با عابر پیاده است.

این معابر می‌توانند به‌صورت کوچه، بازار، بازارچه، مسیری در میدان، پارک یا فضای یک مجتمع شکل بگیرند.

پیاده‌روها با از میان بردن ترافیک عبوری سواره در بخشی از شهر ایجاد می‌شوند و به دلایل معمارانه، تاریخی یا تجاری شکل می‌گیرند.

پیاده‌روها در جابه‌جایی ساکنان شهرها و انتقال ترافیک شهری نیز نقش به سزایی بر عهده دارند.

امروزه افزایش جمعیت شهرها و معضلات ترافیکی موجود ایجاب می‌کند که ایجاد پیاده‌روها و مسیرهای پیاده مورد توجه بیشتری قرار گیرد.

توسعه پیاده‌روها و تشویق مردم به پیاده‌روی در توسعه پایدار شهرها نقش مؤثری ایفا خواهد کرد، به شرط اینکه در طراحی پیاده‌روها از استانداردها و معیارهای موجود استفاده شود.

اما متأسفانه پیاده‌رو‌های شهرهای ما استاندارد لازم را ندارند و فضای پیش‌بینی شده برای عبور عابران با حجم تردد آنان مناسب نیست.

این در حالی است که براساس اصول شهرسازی و معماری باید پیوند مناسبی بین شبکه سواره و پیاده در شهرها وجود داشته باشد و در این زمینه استانداردها و ضوابط مشخصی وجود دارد که متأسفانه بی‌توجهی و رعایت نشدن آنها عامل اصلی وضع نابسامان فعلی است.

پیاده‌رو به‌عنوان یکی از سازه‌های مهم شهری استانداردهایی دارد که شامل موارد زیر است:

*عرض مناسب با توجه به تراکم جمعیت، نوع محور و میزان رفت‌وآمد هر منطقه

* طراحی شیب طولی- عرضی پیاده‌رو برای جلوگیری از جمع شدن آب‌های سطحی و هدایت آنها به سوی جوی‌های کناری

*احداث پوشش کف با استفاده از مصالح مناسب با عمر مفید و بالا.(اگر چه استفاده از کفپوش‌ها در معابر به نوع بهره‌برداری از پیاده‌روها بستگی دارد.) در واقع نوع مصالح و کفپوش این معابر باید به گونه‌ای باشد که سطح آن کاملا صاف بوده و پستی و بلندی نداشته باشد، در فصل زمستان لیز و لغزنده نباشد و در تابستان بر اثر گرمای آفتاب، داغ و سوزان نشود.

وجود روشنایی مناسب در شب

همچنین براساس ضوابط شهرسازی، پلکان ساختمان‌ها نباید به داخل پیاده‌روها تجاوز کرده و مانع عبور عابران پیاده شود.

علاوه بر این، فاصله سطح پیاده‌روها از خیابان نیز دارای استانداردهایی است که متأسفانه در بسیاری از معابر شهری ما رعایت نشده است.

در هر حال ایمن‌سازی‌ و روان‌سازی‌ پیاده‌روها برای عابران پیاده مخصوصا معلولان و سالمندان، کانالیزه کردن عبور پیاده و سواره، تعریض پیاده‌روها و بهسازی محل تلاقی پیاده‌ها و سواره‌ها از مواردی است که بسیاری از شهروندان مسئولیت اجرای آن را جزو وظایف شهرداری می‌دانند، در حالی که نبود مدیریت واحد شهری امکان اجرای این وظایف از سوی شهرداری را با مانع مواجه می‌کند.

درصورتی که قوانین مشخص و دقیقی درخصوص هماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی تدوین شود و سازمان‌های مختلف خدماتی نیز پیمانکاران را به رفع موانع و پر کردن اصولی حفاری‌ها موظف کنند، پیگیری حقوقی تخلفات و احقاق حقوق شهروندان امکان‌پذیر خواهد بود؛

اگر چه وجود شهری سالم، امن و پاکیزه که در آن اصول شهرسازی رعایت شده باشد به نحوه رفتار و رعایت موازین زندگی از سوی خود شهروندان نیز بستگی دارد و درصورتی که شهروندان به حقوق یکدیگر احترام نگذارند، نگهداری و ایجاد شرایط مناسب زندگی شهری بسیار پر هزینه می‌شود و شهرداری‌ها باید هزینه بیشتری متحمل شوند تا بی‌توجهی شهروندان را جبران کنند.

شهرداری دوگنبدان برای بازیابی هویت از دست رفته پیاده‌روهای شهر به‌عنوان متولی پیاده‌روهای شهر از مدت‌ها قبل مطالعات وسیعی در زمینه بهسازی و مناسب‌سازی‌ معابر و پیاده‌روهای شهر انجام داد و طرح ساماندهی و زیباسازی معابر پیاده و منظر شهری خیابان بلادیان را به‌عنوان طولانی‌ترین پیاده رو گچساران اجرایی می کند.

این خیابان اولین محور در سطح مناطق شهری است که شهرداری جهت بهسازی معابر و ساماندهی آن به اجرا درمی آورد.

طرح جامع ساماندهی شبکه پیاده رو و سواره رو خیابان بلادیان به‌دلیل نبود شرایط کالبدی و فیزیکی متناسب با هویت و شأن فرهنگی، اجتماعی، تاریخی، اقتصادی و زیست محیطی شهر اجرایی می شود.

آسیب شناسی انجام شده در این محور نشان می‌دهد که معضلات اصلی این پیاده‌رو،سواره رو شامل موارد زیر می باشد: اختلاف سطح و معارض‌های فیزیکی در مسیر، شیب‌های نامناسب و غیراستاندارد، عدم‌استفاده از کفپوش‌های مناسب از نظر فنی و فقدان زیرسازی لازم، نداشتن روشنایی مناسب در شب، نبود تجهیزات و مبلمان شهری مناسب، آسیب‌های ناشی از حفاری‌های تاسیساتی، شیب‌های عرضی نامناسب، مسائل زیست محیطی و انباشت زباله در سطح معابر و نیز وجود نامطلوب جانوران و حشرات بیماری‌زا، تعرض کاربری‌های مجاور به مسیر، عدم‌موجود امکان تردد ایمن برای شهروندان و به‌خصوص کم توانان جسمی و نابینایان و عوامل متعدد دیگر.

بر همین اساس طرح‌های بهسازی و مناسب‌سازی‌ پیاده‌رو،سواره روهای شهر به‌عنوان یکی از اولویت‌های اصلی حوزه خدمات شهری شهرداری دوگنبدان در دست اقدام قرار گرفته به‌طوری که طرح بهسازی پیاده‌رو،سواره روهای شهر با اجرای بهسازی پیاده‌رو،سواره رو مسیر خیابان بلادیان شروع و مرحله اول طرح بهسازی پیاده‌رو،سواره روهای خیابان بلادیان بزودی اجرا خواهد شد و در مرحله بعدی نوبت به پیاده‌روهای خیابانهای دیگر می‌رسد.

به گفته شهردار گچساران برنامه بهسازی پیاده‌روهای شهر تهیه و در هر منطقه از شهر که بتوان فضای مناسبی را برای تردد ایمن و آسان شهروندان گچسارانی ایجاد کرد به تدریج براساس اولویت‌ها اجرایی خواهد شد، زیرا شهرداری دوگنبدان بر احیا و بهسازی فضاهای خیابان برای ایجاد و تحکیم روابط اجتماعی شهروندان تاکید دارد.

اردلان زینل زاده بر این عقیده‌است که باید همزمان با گسترش شبکه سواره به ایجاد محیط‌های مطلوب و مختص پیاده و به موازات آن گسترش حمل‌ونقل عمومی در جهت ایجاد شهری انسانی، پایدار و سبز توجه داشت که این اقدام نیازمند تغییر نگرش سایر مدیران شهری و بردباری و همکاری شهروندان گچسارانی است.

گفتنی است انجام اقداماتی چون بهسازی و بازسازی پیاده رو، سواره رو خیابان بلادیان و... در افزایش جذابیت برای جلب توجه مسافران و عابران پیاده مؤثرند.