» واردات، مسلخ گاه خودکفايي

 در 26 آبان 1383 سالن اجلاس سران شاهد جشن «شكرگزاري گندم» در پي دست‌يابي كشورمان به خودكفايي در توليد گندم بود كه همزمان با برپايي اين مراسم ايران به عنوان وارد‌کننده عمده گندم جهان از فهرست فائو خارج شد و از آن موقع تا سال 1386 مسئولان براي صادرات گندم برنامه‌ريزي كردند، به طوري که در پايان شهريور همان سال قراردادي براي صادرات 500 هزار تن گندم مازاد بر نياز کشور منعقد و ايران رسما به صادرکننده يکي از مهم‌ترين محصولات کشاورزي جهان تبديل شد. اما در سال 1387 واردات گندم از سر گرفته شد و دليل اصلي واردات خشكسالي اعلام شد و طي آن صادرات گندم از دستور كار دولت خارج شد. نكته قابل تامل آنست كه از آن سال تا به الان واردات گندم ادامه دارد و برنامه‌ريزي مبنايي خاصي براي برطرف كردن موانع توليد داخلي گندم صورت نگرفته و در عين حال هيچ فكري نيز براي از سر گرفتن صادرات نشده است. اما نكته اصلي و تاسف‌بار در خصوص وضعيت توليد گندم در كشور اينكه مدتي است واردات گندم به طور فزآينده‌اي افزايش يافته و واردات گندم از ابتداي سال جاري شدت بيشتري گرفته كه اين مسئله مشكلات عديده‌اي را براي كشاورزان داخلي ايجاد كرده است.

به گزارش باشگاه خبرنگاران ، در همين راستا چندي قبل جمعي از گندم‌کاران استان خوزستان با ارسال نامه‌اي به وزارت جهاد کشاورزي خواستار تجديدنظر اين وزارتخانه در قيمت خريد اعلامي خود يعني 395 تومان شدند که در نهايت به کيلويي 420 تومان (يعني 25 تومان بيشتر) رسيد اما اين در حالي‌ است که قيمت هر کيلو گندم وارداتي بين 550 تا 600 تومان است.

اما چرا بايد اتفاقات ناخوشايند در توليد گندم به عنوان يك کالاي راهبردي ايجاد شود در حاليکه با تدبير و نگاه بلندمدت مسوولان به منافع ملي مي‌توانستيم از صادرکنندگان گندم باشيم و با خودکفايي در توليد اين کالا از خارج شدن ارز از كشور، بيكاري كشاورزان و مهاجرت روستاييان به شهرها جلوگيري كنيم.

براساس آمار 13 كشور از جمله سوئيس، آلمان، روسيه، هلند، آمريكا، برزيل، اتريش، قزاقستان، ازبكستان، تركمنستان، جمهوري‌آذربايجان، سنگاپور و امارات به ايران گندم صادر كرده‌اند كه در اين ميان نام برخي از كشورها در ميان اين لسيت بسيار جالب و البته براي مسئولان قابل تامل است. كشورهايي مانند جمهوري‌ آذربايجان، سنگاپور، امارات و برخي كشورهاي اروپايي در اين بين خودنمايي بسياري مي‌كنند، كشورهايي كه از نظر وسعت حتي قابل مقايسه با ايران نيستند اما صادرات فراواني به ايران دارند به طور نمونه مي‌توان به كشور سنگاپور اشاره كرد كه كمي بيش از 700 كيلومتر وسعت دارد (يعني 300 كيلومتر كمتر از فاصله تهران تا مشهد) اما شگفتي بيشتر در برخورد با نام امارات‌ عربي‌متحده است؛ شايد هم واردات گندم از امارات را بتوانيم به اين شكل توجيه كنيم كه اين كشور فقط نقش دلال گندم را بازي مي‌كند و گندم كشورهاي ديگر را به ايران روانه مي‌كند.

اما به هر حال بايد از نام امارات عبور كنيم و به كشور ديگري بپردازيم، كشوري كه شنيدن ميزان واردات كشورمان از آن بسيار تعجب‌آور است؛ ايالت متحده آمريكا كشوري كه قريب به 34 سال است ايران را در شكل‌هاي متنوعي از تحريم قرار داده و روز به روز هم بر دشمني‌هايش عليه ايران افزوده مي‌شود در چهار ماهه نخست امسال صادراتي نزديك به 126 هزارتن گندم به ايران داشته كه اين رقم نسبت به آمار واردات سه ماهه گندم از آمريكا رشد دو برابري را نشان مي‌دهد.

تمام مردم ايران مواضع خصومت‌گرانه آمريکا نسبت به ايران را مي‌دانند حال با اين اوصاف جاي اين سوال وجود دارد كه چرا گندم از آمريكا وارد ايران مي‌شود؟ آيا به اين خاطر كه آمريكا جز كشورهايي است كه در كمربند گندم قرار گرفته و از بزرگترين توليدكنندگان اين محصول است؟ و آيا دليل ديگري دارد؟

بايد از مسئولان امر پرسيد که براي رونق بخشيدن به توليد گندم، اين کالاي استراتژيک چه برنامه‌اي دارند آيا بايد همچنان دلمان را به درآمدهاي نفتي خوش کنيم و اقدام به واردات گسترده محصولي کنيم که با کمي تدبير مي‌توانستيم در زمره صادرکنندگان آن برآييم.