واشنگتن، مسكو، تل آويو، لندن، پاريس، پكن يا تهران، حتي رياض و دوحه و ابوظبي، فرقي نميكند. اين روزها در مراكز قدرت مستقر در همه اين پايتختها موضوع اصلي مورد بحث سياستمداران و ديپلماتهاي ارشد و مردم يك چيز است؛ «مذاكرات هستهاي ژنو». 1- بامداد يكشنبه هفته گذشته با وجود همه اميدواريها براي توافق، ختم بي نتيجه مذاكرات دور دوم ژنو اعلام شد و فردا قرار است سومين دور از اين مذاكرات آغاز شود. در حد فاصل روز پاياني ژنو 2 تا كنون اما حتي براي لحظهاي رايزني ها، يارگيريها و چانهزنيهاي مخالفان و موافقان توافق متوقف نشده است و هرچقدر كه به صبح روز چهارشنبه نزديك ميشويم تحركات در دو سوي ميز بيشتر ميشود. به عبارت بهتر نيمه شب 18آبان مذاكرات پايان نيافت، بلكه فقط از ژنو به اتاقهاي فرمان هفت كشور به علاوه چند رژيم زياده خواه ديگر منتقل گرديد. در روزهاي اخير ترافيك رفت و آمدهاي ديپلماتيك چنان سنگين و اظهارات و اقدامات سران و ديپلماتهاي اروپايي، آمريكايي، ايراني، روسي و اسرائيلي و عربي آنچنان متنوع و متعدد شده كه جمع كردن آنها و پيش بيني و تحليل پيش از موعد روند گفت و گوها در ژنو 3 ناممكن و بازيخواني طرف مقابل حتي براي سران و ديپلماتهاي مذاكركننده سخت شده است. 2- زماني تصور ميشد همه راهها براي ختم به خير اين مجادله 10 ساله به يك پايتخت خاص ختم ميشود. خيال ميشد همه چيز به كوتاه آمدن ايران و آمريكا بستگي دارد و با چراغ سبزي در مسير تهران تا واشنگتن اين ماجرا حل و فصل خواهد شد. اما ماوقع ژنو2 نشان داد كه اين بازي پيچيده تر از آني است كه روي ميز نشان داده ميشد و بازيگران اين بازي پيچيده هم صرفا همان اعضاي دور ميز نيستند. گروههايي مرئي و نامرئي در زير و كنارههاي اين ميز حاضرند كه حيات و ممات آنها گاهي به ادامه بي نتيجه گفت وگوها، گاهي به شكست در مذاكرات و گاهي به تشديد و تداوم دشمنيها بستگي دارد. نكته غريب ماجرا اما اين است كه مخالفان رفع اختلافات تهران با غرب از قضا نه در اروپا و آمريكا كه در همين آسيا و خاورميانه و بيخ گوش تهران حضوردارند. آنها كه در همه اين ده سال پشت پرده شكست مذاكرات بوده اند اين بار و به دنبال تغيير در تهران و روي كار آمدن دولتي با رويكرد تنش زدايانه در كشور، استراتژي خود را تغيير دادهاند. صهيونيستها به مدد مظلوم نماييها و حمايتها و اعراب خليج فارس به پشتوانه دلارهاي نفتي اين بار همه تخم مرغهاي خود را فقط در سبد كاخ سفيد و جان كري قرار نداده اند.آنها اين بار ديگراني مانند اولاند و فابيوس در فرانسه و سناتورهاي تندرو در آمريكا را براي حمل بخشي از تخم مرغ هايشان دست به كار كرده اند. تا در يك سوي اين ميدان پاريسيها كه زماني خنثي ترين عضو گروه 1+5 بودند، اين بار براي خود حق وتو قائل شوند و به اشاره اي از سرزمين اشغالي و شبه جزيره، ميز و كافه شبانه را در سوئيس به هم بريزند. در سوي ديگر اين آوردگاه هم اهالي كنگره در واشنگتن اين بار و در اوج تلاش براي توافق، با اصرار بر تصويب دور تازه اي از تحريمها عليه ايران، ساز و صدايي مخالف با كاخ سفيد كوك كنند. اين اما همه فضاي نامريي صحنه گردانيها در پشت پرده نيست. هيچ اعتمادي نيست و حتي اصلا بعيد به نظر نميرسد اگر در ژنو 3 پاريس كوتاه بيايد و اين بار برلين يا حتي مسكو و پكن آتش بيار تازه معركه پيچيده هسته اي شوند. 3- در اين بين نكته جالب تر و مهم تر از ماوقع تحركات ديپلماتيك در مراكز قدرت و پايتختها، آن چيزي است كه در زير پوست جامعه ايراني در قبال دور تازه مذاكرات ميگذرد. واقعيت اين است كه برخلاف همه 6-7 سال گذشته و مذاكرات استانبول، ژنو، بغداد، مسكو و آلماتي، در يكي دو ماه اخير و از گفت و گوهاي نيويورك به اين سو، مذاكرات هسته اي و تحركات تيم مذاكره كننده ايراني و طرفهاي اروپايي و آمريكايي با جديت و تعصبي مثال زدني و كم سابقه از سوي مردم كوچه و بازار و به خصوص نسل جوان كشور دنبال ميشود. مذاكره كنندگان ايراني اين بار همانقدر كه حمايت مقامهاي ارشد نظام را با خود دارند، حمايت مردمي كم سابقه، فعال و مطالبه گري را نيز به همراه دارند. محتواي كامنتهاي متعدد ايرانيان در زير اخبار مربوط به مذاكرات در خبرگزاري ها، سايتها و صفحات فيسبوك ديپلماتهاي كشورمان و طرفهاي غربي - بخصوص وزيرخارجه فرانسه - گوياترين سند حمايت هموطنان از روند كنوني مذاكرات است. حمايتي كه ميبايست هم از سوي تيم مذاكره كننده و مسئولان كشورمان و هم از سوي طرفهاي غربي مدعي دموكراسي و صدور آن ديده شده و جدي گرفته شود و اثر آن در توافق نهايي و نتيجه نشستهاي ژنو خود را نشان دهد. بي شك كساني كه با بيم و اميد در جايجاي ايران اين مذاكرات را دنبال و از تيم كشور خود حمايت ميكنند، همچنان مانند آقاي روحاني در جريان مناظرات انتخاباتي معتقدندكه« سانتريفيوژها بايد بچرخند، اما در كنار آن چرخ اقتصاد كشور و معيشت مردم هم بايد بچرخد». چه خوب است كه هم نمايندگان دولت و ملت در مذاكرات ژنو، به اين وعده آقاي روحاني و خواسته عمومي مردم تا آخر كار پايبند بمانند. در سوي ديگر ميز هم نمايندگان كشورهاي اروپايي و آمريكايي وعدهها و ادعاهاي خود مبني بر حمايت از دموكراسي در خاورميانه و به رسميت شناختن خواست مردم ايران را فراموش نكنند و آنها را به دلارهاي نفتي و جاه طلبيهاي صهيونيستي نفروشند...
|