» روحاني وظرافت انگليسي!

«چيزي ندارم که تقديم کنم مگر اشک وعرق ورنج وخون». اين جمله ايست که وينستون لئونارد چرچيل روزنامه نگار،نويسنده صاحب سبک در نثر انگليسي وبرنده نوبل ادبيات در مقام نخست وزير انگلستان در سخنراني اش اندکي پس ازبه قدرت رسيدن در صحن مجلس بيان کرد. جمله‌اي که گويا قرار است از سال 2016پشت اسکناس‌هاي پنج پوندي در کنار چهره اين سياستمدار و اديب بزرگ چاپ شود!اين که چرا جمله اي به اين اندازه تلخ براي چاپ در پشت اسکناس‌ها برگزيده مي‌شود، نکته‌اي است که البته به نازک‌کاري‌هاي مشهورانگليسي‌ها در ميدان سياست بازمي‌گردد! به واقع، اين جمله نمادي است از صراحت،صداقت وموقعيت‌شناسي سياستمدار در برابرمردم و فشار افکار عمومي. چرچيل توانست با فصاحت و صداقتي کم مانند، از يک سو از ميزان آگاهي خود به شعور وآگاهي مردم کشورش نسبت به راه دشوار پيش رو پرده بر گيرد و از سوي ديگر، شهروندان را به مشارکت و فداکاري بيشتردر عرصه عمومي ترغيب کند!به بيان ديگر، جمله بالا چهره اي باژگونه از سياستمداري به دست مي‌دهد که اورا سمبل رندي وپنهان کاري ودسيسه بازي در پهنه سياست مي‌دانند چه، شايد سخني به دور از ظرافت ودقت نباشد اگر بگوييم اين جمله اگرچه تلخ وگزنده، اما به راستي يکي از صادقانه ترين جملاتي است که در طول تاريخ سياست از زبان سياستمداري شنيده شده است!شايد تصميم سياستمداران انگليسي به چاپ اين جمله درپشت اسکناس‌هاي پنج پوندي افزون بر قدر شناسي، يادآوري اين نکته نيز باشد که در عرصه سياست، برخي اوقات هيچ ابزار وترفندي به اندازه صداقت و رک گويي سياستمداران در جلب نظر واطمينان مردم در شرايط سخت، کارگر نيست!

در طول شش ماهي که از عمر دولت تدبيرواميد مي‌گذرد هر روز با بيم‌ها واميدهاي فراوان روبرو بوده‌ايم. روزي بارقه‌هاي اميد گشايش در سياست خارجي بر پيشاني خبر‌ها نشست و روز ديگر خبرتوقيف روزنامه‌ها بر نگراني‌ها افزود!يک روز خبر بازگشايي خانه سينما و چهره‌هاي بشاش هنرمندان به هنگام بازگشايي قفل ساختمان خيابان «سمنان» زيور خبرها شد و روز ديگر چهره نگران و پر تشويش نويسندگان به هنگام شنيدن خبر «مميزي منطقي ومعقول» کتاب از زبان وزير فرهنگ در صفحه نخست رسانه‌ها ديده آزار بود!يک روز آوازه خوان جواني در بند شد و روز ديگر رئيس دولت شنيدن نواي ارکستر سمفونيک تهران رادر تالار وحدت نويد داد! در لا به لاي تمامي اين بيم واميد‌ها آنچه پيداست فقدان استراتژي روشن دولت براي رويارويي با چالش‌هاي پيش روست!فقداني که سوگوارانه در سخنراني‌هاي رئيس دولت نيز هر روزي که بر عمر دولت افزوده شد، خود را بيشتر به رخ کشيد!به عبارت ديگر، هرچه عيب جويي افراطيون وخرده گيران بيشتر شد سخنان رئيس محترم جمهور نيز به سوي ابهام وناروشني کشيده شد! تا آن جا که اين روزها براي کشف محافظه کاري نياز به کنکاش زيادي نيست!در اين که دولت با هدف کاستن از رنج هر روزه مردم پا به ميدان گذاشته است واز بسياري جهات با دولتيان پيشين قابل قياس نيست شک وشبهه اي نيست اما همچنان صراحت لازم در بيان مشکلات در سخنان اولياي دولت جديد ديده نمي‌شود! گويي دولت آنچنان نسبت به دل نازک منتقدين وخرده گيران حساس است که در تمام سخنراني‌ها وموضع گيري‌هايش چاره اي جز دست به عصا شدن ندارد! اوج اين محافظه کاري را به روشني مي‌توان در سخنراني دکتر روحاني درجمع شماري از هنرمندان در تالار وحدت تهران مشاهده کرد! مذمت فضاي غير آزاد وشمردن آسيب‌هاي سيطره فضاي امنيتي بر پيکر هنر، نکته‌هايي نبود که بر شرکت کنندگان مراسم که برخي از بزرگان واساتيد عرصه هنر بودند، نامعلوم باشد!شايد از دلايل اصلي که برخي هنرمندان برجسته را در تالار وحدت جمع کرده بود يکي اين بود که از زبان رئيس جمهورجملاتي شفاف‌تر، کارآمد تر وبه دور از کلي گويي‌هاي رايج بشنوند! دکتر روحاني در ادامه سخنانشان به وظيفه دولت در حفظ فرهنگ ايران وهويت اسلامي نيز اشاره داشتند اما برداشت دولت از هويت ايراني واسلامي را با شرکت کنندگان در مراسم در ميان نگذاشتند که در تحليل نهايي حاصلي جز فراهم آمدن زمينه انواع اعمال سليقه‌ها و البته تضييع‌ها در عرصه هنر در بر ندارد!

به هر رو، به نظر مي‌رسد اگر شرايط به همين منوال پيش رود واژه «اعتدال» در ادبيات دولت تدبير، اندک اندک بدل به واژه اي براي به دست آوردن دل همه گروه‌هاي سياسي بدون در پيش گرفتن استراتژي روشن در جهت حل مشکلات وتلاش در جهت تبيين دقيق اين عبارت کليدي گردد!امري که در نهايت به ابرآلود کردن بيشتر فضاي سياسي کشور وسخت جان شدن مشکلات وکاسته شدن از بدنه اجتماعي طرفداران دولت منجر خواهد شد!شايد در اين گير ودار صراحت وظرافتي از جنس سخنراني چرچيل بتواند اعتماد واعتبار بيشتري براي دولت تدبير واميد به ارمغان بياورد!