مشروح اخبار

» گفتگوی (راک نیوز) با سید علی اصغر تقوی پژوهشگر و منتقد سینما: تحلیلی بر اشاتولوژی و فرجام شناسی سینما به جای سینمای اپوکالپتیک واشاتولوژیک.

در نمایشگاه بین المللی کتاب امسال(97) شاهد دو اثر جدید در حوزه نظریه پردازی، تحلیل و جریان شناسی سینمای ایران وجهان به قلم سید علی اصغر تقوی بودیم.

در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری راک نیوز "در نمایشگاه بین المللی کتاب امسال(97) شاهد دو اثر جدید در حوزه نظریه پردازی، تحلیل و جریان شناسی سینمای ایران وجهان به قلم سید علی اصغر تقوی بودیم.

"سینمای موعود" که به نظر میرسد؛ حکایت از جریان خاصی در سینما داشته باشد و در واقع عهده دار بحث سینمای آخرالزمانی و یا سینمای معادگرا باشد، از نظر این نویسنده به گونه دیگری آغازگر بحث ومناظره فکری ومبنایی در باب ماهیت وبالاخره، فرجام شناسی سینما و تکنولوژی است.

سید علی اصغرتقوی، خود در معرفی این کتاب می گوید: کتاب سینمای موعود صرفنظر از اینکه مجموعه مقالاتی در باب ماهیت سینماست، مقدمه ای است برای طرح بحث ونظر جدیدی در باب ماهیت و فرجام سینما و تکنولوژی که ادامه آن در یک مجلد دیگری در حال تدوین است، در کنار بحث از ماهیت، چیستی و چگونگی سینما، فارغ از اینکه سینما و همین طور تکنولوژی قرار است چه باری از معانی و مفاهیم را به دوش بکشند، بحث از فرجام سینما و تکنولوژی به جای سینمای معادگرا و آخرالزمانی، نگرش نو و تازه در فضای نقد ونظر است.

سید علی اصغر تقوی در پاسخ به این سوال که آیا سینمای موعود نشان گر تأکید بر ژانر وگونه خاصی از فیلم های سینمای جهان است،یا اینکه عنوان کتاب عهده دار موضوع دیگری درباره سینماست؛ با بیان اینکه کتاب حاضر عمدتاً بازگشت به ارزش ها در سینما را با رویکرد تازه تری دنبال می کند گفت: سینمای موعود یک ژانر سینمایی نیست، یک نظریه در رابطه با سینماست و این موضوع در ترجمه این معنا قابل مشاهده است؛ یعنی منظور ما سینمای اوپوکالپتیک (opcalyptic) و یا حتی اشاتولوژیک نیست، بلکه منظور از موعود (promised) همان سینمایی است که وعده داده می شود،یا حقیقت وعده هایی است که درباره سینما محقق خواهد شد،البته در این میان بحث از سینمای آخرالزمانی خواهد شد اما آنچه در قالب سینمای موعود آمده است تنها درچارچوب سینمای آخرالزمانی خلاصه نمی شود، بلکه سخن از تحلیل یک گفتمان تازه سینمایی است ومنظور از موعود همان وعده گاهی است که در آن پرده ها افتاده و حقایق آشکار خواهد شد.

این پژوهشگر سینمایی در پاسخ به اینکه جایگاه این نظریه در سینمای معاصر چگونه است؟ گفت: در سینمای موعود تکیه بر فیلم ساز و مقامی است که فیلمساز می تواند کسب کند و دست به تصرف در جوهر ماهوی تکنیک زده و در آن رابطه ای تقرُّبی با وجود حق و حقیقت یافته و یا می تواند اسباب تعالی واقع شود.

از این منظر؛ ماهیت تکنولوژیک سینما نمی تواند مانع حضور و شهود فیلمساز شود بلکه فیلمساز می تواند در مواجهه و رویارویی با تکنیک به مثابه جزئی از این عالم بر نسبت حضوری خود بیافزاید و باصطلاح از ساحت بیرونی تکنیک فاصله گرفته و از زیر بار آن رهایی یابد.

تقوی بر این باور است؛ اگر بخواهیم مصداق ومعیاری برای تحقق سینمای موعود در جهان معاصر در نظر بگیرییم این است که بگوییم: سینمای موعود ،سینمایی است که نشان از یک حرکت ارتقایی داشته و به جای ماهیت تکنیکال سینما، حقیقت هایی را که انسان معاصر در آن مستغرق است برای مخاطب بازنمایی میکند .

در پایان خواستیم ضمن جمع بندی چنانچه نکته ای ناگفته مانده است در خصوص سینمای موعود بازگو کنند که دوباره تأکید داشتند: غرض از سینمای موعود پرداختن به گونه های خاص سینمای آخرالزمانی و دامن زدن به مباحث تکراری وکلیشه ای با عنوان سینمای اوپوکالپتیک ویا اشاتولوژیک نبوده و نیست، بلکه محدوده بحث بیشتر در حوزه اشاتولوژی و فرجام شناسی سینما و تکنولوژی است، می خواهیم بگوییم چه فرجام دیگری برای همین سینمایی که هست متحقق و متصور است، یعنی غرض از سینمای موعود؛ ورود به مبحث ماهوی سینما و تکنولوژی نیست، هر چند در نقد و تحلیل نظریات مختلف گاهی به این مباحث ورود کرده ایم اما غایت و مقصود، مداخله در این موارد نبوده است.

لازم به توضیح است؛ سید علی اصغر تقوی،نویسنده،پژوهشگر،استاد حوزه و دانشگاه است که تدریس در دانشگاه را از 1378 آغاز نموده و سال ها در سمت مدیریت فرهنگی سازمان های مهم فرهنگی،هنری و سینمایی حضور مؤثر داشته است،نویسندگی را از 1370 با نمایشنامه و داستان کوتاه آغاز نموده و در ادامه به پژوهش هنر و فلسفه هنر روی آورده است،نظریه پردازی در حوزه مبانی نظری هنر،سینما وتکنولوژی مهم ترین فعالیت تخصصی او در سالیان اخیر است، نظریه هایی در باب فلسفه مفهومی، تبارشناسی تحلیلی و ضرورت اجتهاد در تکنولوژی از جمله کنش های اخیر فکری وفلسفی او در فضای رسانه و مطبوعات است. تقوی با بیان انتقادی نسبت به برخی فلاسفه معاصر از جمله "مارتین هیدگر" آلمانی، رویکرد تازه تری را به تکنولوژی مطرح نموده است.