» ابهام در يک انتصاب

رئيس‌جمهور در حکمي محمود واعظي وزير ارتباطات را با حفظ سمت به عنوان «سرپرست مرکز ملي فضاي مجازي و دبيرخانه شوراي عالي فضاي مجازي» منصوب کرد.

اين تيتر يک خبرگزاري‌ها و سايت‌هاي تخصصي حوزه آي‌سي‌تي در هفته گذشته بود؛ تيتري که به سرعت واکنش‌هاي متفاوتي را رقم زد و از طرفي حواشي پر رنگ‌تر از متني را ايجاد کرد. خيلي‌ها بر قانوني بودن اين انتصاب يا غيرقانوني بودن آن اظهار نظر داشتند. حال بايد ديد که رئيس‌جمهور در بازگشت به کشور و اولين جلسه شورا اين موضوع را چگونه مديريت خواهد کرد.

انتصاب جديد در حالي صورت گرفت که گفته مي‌شود بر اساس آيين‌نامه داخلي شوراي عالي فضاي مجازي، رئيس‌جمهور نمي‌توانست حتي به فرض استعفاي دبير اين شورا، اقدام به صدور حکم سرپرستي کند.

حالت اول تغيير دبير شورا و رئيس مرکز ملي فضاي مجازي به اين شکل است که طبق ماده 2 آيين‌نامه داخلي شوراي‌عالي، رئيس‌جمهور به عنوان رئيس شورا مي‌تواند شخصي را به عنوان دبير جديد به شورا معرفي کند و در صورتي که اکثريت مطلق اعضاي شورا موافقت کردند، دبير جديد به مقام معظم رهبري پيشنهاد مي‌شود و پس از تاييد معظم له، دبير جديد با حکم رئيس‌جمهور (رئيس شورا) منصوب خواهد شد. در حالت اول، دبير قبلي تا انتصاب دبير جديد به فعاليت خود ادامه مي‌دهد.

حالت دوم اين است که طبق تبصره 1 ماده 2 آيين‌نامه داخلي شوراي عالي، رئيس شورا يا 5 نفر از اعضا، پيشنهاد عزل دبير را طرح کنند. در صورتي که در اولين جلسه، اکثريت مطلق اعضا موافقت کنند، عزل دبير به مقام معظم رهبري پيشنهاد مي‌شود. در صورت عزل دبير، تا انتصاب دبير جديد، رئيس‌جمهور مي‌تواند براي 3 ماه، فرد جديد را به عنوان سرپرست انتخاب کند.

حالت سومي هم وجود دارد که دبير، خود استعفا دهد. در صورت استعفا، آيين‌نامه سکوت کرده و در مواردي که آيين‌نامه سکوت کرده نيز به منبع آن که شوراي‌عالي باشد برخواهد گشت. يعني بايد جلسه شورا تشکيل و در مورد استعفا تصميم‌گيري شود. پذيرش استعفا در حيطه وظايف رئيس شورا نيست. چنان چه در آيين‌نامه، وظايف رئيس شورا به طور کامل احصا شده است.

طبق ماده 7 اين آيين‌نامه، صدور حکم انتصاب و عزل دبير شورا مطابق ماده 2، رياست و اداره جلسات شورا مطابق ماده 5 و ساير مواد آيين­‌نامه، تشکيل جلسه فوق‌العاده مطابق ماده 6، ملاحظه مصوبات شوراي عالي قبل از ارائه جهت استحضار مقام معظم رهبري مطابق ماده 11و تاييد دستور جلسات شوراي عالي مطابق ماده 13 از جمله وظايف و اختيارات رئيس شوراست. بنابراين طبق تعريف بالا و آن چه از آئين‌نامه استنباط مي‌شود، تعيين سرپرست جديد تنها در صورتي امکان‌پذير است که دبير قبلي پس از طي مراحل ذکر شده عزل شود که با توجه به اين که در دولت جديد هنوز اولين جلسه شوراي عالي تشکيل نشده، پس هنوز عزلي صورت نگرفته است.

يک مقام آگاه در گفت‌وگو با فارس اظهار داشت: "آقاي اخوان رئيس سابق مرکز ملي فضاي مجازي و دبير سابق شوراي عالي فضاي مجازي استعفا داده‌اند". وي گفت: "پس از استعفاي ايشان، رئيس جمهور طبق آيين‌نامه بايد در اولين جلسه شوراي عالي فضاي مجازي با حضور سران قوا در مورد انتخاب رئيس جديد مرکز ملي فضاي مجازي تصميم بگيرد اما به دليل اين که رئيس‌جمهور سفر نيويورک را در دستور کار داشتند، فرصت براي هماهنگي با سران قوا و برگزاري جلسه شوراي عالي فضاي مجازي نبود". وي ادامه داد: "از اين رو رئيس جمهور، پس از استعفاي رئيس قبلي، بايد براي مرکز ملي فضاي مجازي سرپرستي تعيين مي‌کرد تا زماني که جلسه شوراي عالي برگزار شود".

رضا تقي‌پور عضو حقيقي شوراي عالي فضاي مجازي اظهار داشت: "معتقدم بايد صبر کرد تا رئيس شوراي عالي فضاي مجازي (آقاي روحاني) از سفر نيويورک بازگردند و جلسه شورا تشکيل شود. صحبت‌هايي که اکنون مي‌شنويم مبني بر استعفاي آقاي اخوان دبير سابق شوراي عالي فضاي مجازي است و اين که آقاي روحاني برابر آيين‌نامه موقتا سرپرست معرفي کرده‌اند اما برخي از اعضاي شورا بر اين نظرند که موضوع تعيين سرپرست موقت در آيين‌نامه روشن نيست و بايد جلسه شوراي عالي فضاي مجازي تشکيل مي‌شد و درباره تعيين سرپرست مرکز ملي فضاي مجازي و سرپرست شوراي عالي فضاي مجازي در شورا تصميم‌گيري مي‌شد". تقي‌پور افزود: "از سوي ديگر اين بحث مطرح است که با توجه به سفر رئيس‌جمهور به نيويورک زمان محدود بود و فرصت لازم براي تشکيل جلسه شورا نبوده است و پس از برگشتن از سفر، جلسه شوراي عالي فضاي مجازي تشکيل خواهد شد".

تقي‌پور در پاسخ به اين سؤال که آيين‌نامه داخلي شورا در اين خصوص چه مي‌گويد، گفت: "در آيين‌نامه داخلي شورا، راجع به استعفا صحبت نشده است، به اين صورت نوشته شده که در صورت عزل دبير، رئيس‌جمهور مي‌تواند سرپرست بگذارد، اما چون اين اتفاق نيفتاده، اين ابهام وجود دارد. در آيين‌نامه داخلي حکم مشخصي براي استعفا وجود ندارد".

تقي‌پور در پاسخ به اين سؤال که نظر غالب شورا در مورد اين انتصاب چيست، گفت: "شورا با توجه به تاکيدات مقام معظم رهبري يک شوراي فراقوه‌اي، بسيار مهم، تصميم‌ساز و تصميم‌گير در حوزه فضاي مجازي در کشور است. از اين رو مسلم است که مي‌طلبد در همان سطح بالاي حاکميتي، شان شورا حفظ شود".

مهد‌‌ي غيبي